Kayıtlar

Ekim, 2022 tarihine ait yayınlar gösteriliyor

İçimizdeki Evren: Kuantumdan Kozmosa

Resim
Einstein'ın da dediği gibi, "Matematik kanunları gerçekliği yansıttıkları sürece kesin değildir ve kesin oldukları sürece de gerçekliği yansıtmaz." Galilei, "Matematik Tanrı'nın evreni yazdığı dildir." "Fizik yasalarını geometriye referans vermeden tarif etmek, düşüncelerimizi kelimeler kullanmadan anlatmaya benzer." Albert Einstein Matematik bizim algımızdan görselleştirilemeyecek kadar uzak alanlarda evrenin nasıl işlediğini görmemizi ve anlamamızı sağlayan "üçüncü bir göz" adeta. Matematikçiler genellikle dünyevi olmayan, hayallerde var olan, yapay bir alanda çalışan insanlar olarak görülür. Ancak kuantum fiziğinin bize öğrettiği bir şey varsa kelimenin tam anlamıyla hayali bir gerçeklikte yaşadığımızdır. Bir milimetre çapında kusursuz bir ışık topu hayal edin. Görüp görebileceğiniz en parlak ışıktan oluşuyor olsun. Güneş'i bir atom çekirdeği boyutuna indirgediğinizi düşünün, işte topun içindeki alev alev yanan parlaklı...

Kozmos

Resim
Hipparkhos adında bir astronomi bilgini yıldız kümelerinin haritasını çıkarıp yıldızların parlaklık dereceleri üzerine tahminler yürütmüştü. --- Zorlu bir matematik problemi karşısında bocalayan krala, "Geometri alanında krallara mahsus bir özel yol yok tur," diyen geometri dehası Eukleides'e (Öklid) rastlıyoruz. --- Sonradan Kepler şunları yazacaktı: "Geometri dünyanın varoluşundan önce vardı. Tanrı'nın Zihni'yle eş yaşamlıdır... Geometri Tanrı'ya var etme modeli sağladı. Geometri Tanrı'nın ta kendisidir." --- Kepler'in mezar taşında şunlar yazacaktı: "Gökleri ölçtüm biçtim, şimdi gölgelerin boyunu ölçüyorum. Zihnim göklere yönelikti, vücudum toprağa." --- Thales'in yoksulluğu yüzüne vurulurdu. Bundan da felsefenin yararlı bir uğraş olmadığı anlamı çıkarılırdı. Anlatıldığına göre, kışın göğe bakıp gelecek yılki zeytin dekoltesinin iyi olup olmayacağını anlayabilme yetisi ve bilgisine sahipmiş. Bir yıl, zeytinyağı ma...